© generujprad.pl, All Right Reserved.
Można powiedzieć, używając skrótu myślowego, że pompa ciepła to większa wersja agregatu z lodówki. Zasada działania pompy ciepła jest taka sama: odbiera energię cieplną z dolnego źródła ciepła (w przypadku lodówki byłoby to powietrze w jej wnętrzu) i przez specjalny układ wyprowadza je na do górnego źródła (dlatego radiator lodówki jest ciepły).
Są różne rodzaje pomp ciepła:
▪ typu powietrze-woda: odbierają ciepło z powietrza w otoczeniu i ogrzewają wodę. Ta z kolei magazynuje ciepło i przekazuje je dalej;
▪ gruntowe: pobierają ciepło z gruntu;
▪ typu powietrze-powietrze: bezpośrednio ogrzewa wnętrze domu. Żeby móc wykonać taką pracę, sprężarka pompy pobiera energię elektryczną, ale ponieważ ilość wytworzonej energii jest większa od ilości energii pobranej, to pompę ciepła można wykorzystać nawet do skutecznego podgrzewania wody basenowej w dużych ilościach.
Pompy są nie tylko tańszym rozwiązaniem, ale też lepszym dla środowiska – nie zanieczyszczają powietrza i nie czerpią ze nieodnawialnych źródeł energii (takich jak gaz czy węgiel). Ta technologia opiera się na ogrzewaniu domów dzięki energii czerpanej z gruntu, powietrza lub wody. Do działania potrzebują pobrania pewnej ilości energii elektrycznej, która jest jednak o wiele mniejsza od zużywanej w przypadku tradycyjnego ogrzewania na prąd. To popularne i łatwo dostępne rozwiązanie dla nowych i modernizowanych domów jednorodzinnych. Tym samym montaż pompy ciepła jest dobry nie tylko dla Twojego portfela, ale dla całego środowiska! Pompy ciepła zapobiegają tzw. niskiej emisji, która jest przyczyną zanieczyszczeń powietrza.
W 2021 sprzedano 93 tysiące pomp cieplnych. Według danych Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) prognozowane jest podwojenie osiągnięć – sprzedaż 180 tysięcy sztuk w 2022. Według bardziej szczegółowych prognoz 160 tysięcy z nich mają stanowić pompy ciepła typu powietrze-woda do centralnego ogrzewania, a są to liczby po korekcie związanej z ograniczeniem w dostawach. Wynika ono z wielkiego zainteresowania tą technologią w całej Europie. Bez tej przeszkody PORT PC spodziewałoby się nawet 240 tys., co dałoby 1/3 wszystkich urządzeń centralnego ogrzewania w Polsce w 2022. Inne dane są równie interesujące (teraz mowa o I półroczu 2022):
▪ w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku zanotowano wzrost sprzedaży pomp ciepła o 86%;
▪ 131% wzrostu w segmencie pomp ciepła typu powietrze-woda;
▪ 96% wzrostu dla pomp ciepła do centralnego ogrzewania.
Co więcej, w czerwcu 2022 r. stanowiły one już 60% ogólnej liczby wniosków na wymianę źródeł ciepła, podczas gdy w styczniu 2022 r. było to tylko 30%, a w całym 2021 r. ok. 20%. Klienci często równocześnie z pompą ciepła decydują się na montaż fotowoltaiki.
Montaż pompy ciepła jest dobrą inwestycją przede wszystkim ze względu na niskie koszty eksploatacji, w tym ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Czteroosobowa rodzina zamieszkująca budynek o powierzchni 150 m kw. zapłaci średnio 2350 zł rocznie przy ogrzewaniu podłogowym 35 st. C i pompie ciepła typu solanka-woda. Na podobnym pułapie, 2750 zł/rok, plasują się pompy powietrze-woda (również ogrzewanie podłogowe 35 st. C). W przypadku kotła węglowego i grzejników, byłoby to 12460 zł/rok, czyli ponad 5 razy więcej (na podstawie wstępnej analizy kosztów III kw. 2022 r. opracowanej przez Porozumienie Branżowe na rzecz Efektywności Energetycznej. Źródło: PORT PC/POBE).
Z perspektywy inwestycyjnej kolejną zaletą są programy wsparcia dla użytkowników pomp ciepła. Najpopularniejszym jest „Czyste Powietrze”. Warto również zainteresować się programami „Mój prąd” oraz „Moje ciepło”. W ramach ostatniego, od kwietnia do połowy sierpnia br. złożono już 4,6 tys. wniosków na dofinansowania pomp ciepła w „zielonym standardzie” nowych budynków jednorodzinnych, z czego 26% przypadło na pompy gruntowe. Program „Moje ciepło” zakłada 21 tysięcy złotych dla inwestorów, którzy zdecydują się na ogrzewanie pompą ciepła. Należy się spodziewać, że powietrzne pompy ciepła i gruntowe pompy ciepła będą dofinansowane w różnym stopniu ze względu na koszty. Według źródeł rządowych gruntowa lub powietrzna pompa ciepła będzie mogła zostać dofinansowana w kwocie 30-45% kosztów kwalifikowanych. Na pewno inwestorzy, którzy zamierzają skorzystać z pompy ciepła do podgrzewania ciepłej wody użytkowej lub do ogrzewania budynków, będą mieli teraz większe pole manewru.
Wbrew błędnym obiegowym opiniom montaż pompy ciepła nie wymaga zgłoszenia w żadnym urzędzie, czyli nie trzeba się bać biurokracji ani dużej ilości wymaganych dokumentów. Ważne jest też to, że urządzenie pracuje cicho – nie zaburza domowego spokoju.
Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że pompa ciepła pomimo swojej nazwy może służyć też do klimatyzowania. To jedyny typ urządzenia do ogrzewania domu, który można wykorzystać też do chłodzenia. Pompa ciepła działa na zasadzie pobierania ciepła z otoczenia (np. z ziemi czy wód gruntowych) i przekazywania go do wnętrza budynku. Różnicę temperatur między domem a otoczeniem można jednak wykorzystać nie tylko do ogrzewania, ale i do chłodzenia. Wyróżnia się dwa typy chłodzenia przy wykorzystaniu pompy ciepła: chłodzenie pasywne i chłodzenie aktywne.
Chłodzenie pasywne można uzyskać w przypadku gruntowej lub wodnej pompy ciepła. Urządzenie pozwala wykorzystać fakt, że nawet w upalne lato temperatura w głębi gruntu jest niższa niż w domu. Nadmiar ciepła jest odprowadzany przez system do gruntu lub wód gruntowych, dzięki czemu w budynku robi się chłodniej. By to było możliwe, urządzenie musi zostać wyposażone w: pompę obiegową, zawód trójdrogowy i wymiennik płytowy. Co ważne, podczas pasywnego chłodzenia nie pracuje sprężarka, co przekłada się na minimalne zużycie prądu. Przy usuwaniu ciepła pracuje tylko pompa obiegowa, nad której pracą czuwa system sterowania utrzymujący odpowiednią temperaturę. Jedyną wadą tego rodzaju jest ochładzania, jest dłuższy czas obniżania temperatury i efekt będzie do dziesięciu stopni względem temperatury powietrza na dworze. Chłodzenie pasywne nie jest możliwe w przypadku powietrznej pompy ciepła, ponieważ temperatura otoczenia (powietrza) jest latem zbyt wysoka.
Chłodzenie aktywne odwraca obieg czynnika chłodniczego w instalacji - zamiast dostarczać do domu ciepło z zewnątrz, pompa odprowadza je do gruntu czy wody. Takie pompy, nazywane odwracalnymi lub rewersyjnymi są droższe od zwykłych o jedynie około 30 procent. Do chłodzenia aktywnego pompa musi mieć zawór czterodrogowy. Umożliwia on przełączanie się urządzenia z trybu grzania w tryb chłodzenia, co powoduje, że skraplacz i parownik zamieniają się rolami. Chłodzenie aktywne wymaga większego zużycia energii niż pasywne, ponieważ sprężarka musi pracować. Warto pamiętać, że pracująca sprężarka, tak jak każde urządzenie, wytwarza ciepło. Z jednej strony obniża to jej wydajność w procesie chłodzenia, jednak z drugiej strony to dodatkowe ciepło można wykorzystać np. do podgrzania wody w kranach czy w basenie. Chłodzenie aktywne jest możliwe w powietrznych pompach ciepła, które wtedy działają jak klimatyzator.
Co ważne, przy obu typach chłodzenia pompą ciepła należy zwracać uwagę, żeby temperatura zasilania nie była niższa od punktu rosy. Gdyby bowiem tak się stało, w domu zaczęłaby skraplać się wilgoć. Latem punkt rosy utrzymuje się zwykle na poziomie ok. 18 stopni Celsjusza.